جاهائی که قضا و کفاره واجب است

(مساله 1655) اگر در روزه رمضان عمداً قی کند یا در شب جنب شود و به تفصیلی که در (مساله 1630) گفته شد سه مرتبه بیدار شود و بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود فقط باید قضای آن روز را بگیرد و چنانچه عمداً اماله کند یا سر زیر آب ببرد بنابر احتیاط واجب باید کفاره هم بدهد و اگر کار دیگری که روزه را باطل می‌کند عمداً انجام دهد قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.

(مساله 1656) اگر به واسطه ندانستن مساله کاری انجام دهد که روزه را باطل میکند، چنانچه می‌توانسته مساله را یاد بگیرد بنابر احتیاط کفاره بر او واجب می‌شود و اگر نمی‌توانسته مسئله را یاد بگیرد یا اصلاً ملتفت مساله نبوده یا یقین داشته که فلان چیز روزه را باطل نمی‌کند، کفاره بر او واجب نیست.