اَحکام رَهْن
اَحکام رَهْن
(مساله 2296) رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش رااز آن مال به دست آورد.
(مساله 2297) در رهن لازم نیست صیغه بخوانند وهمین قدر که بدهکار مال خود را به قصد گرو، به طلبکار بدهد وطلبکار هم به همین قصد بگیرد، رهن صحیح است.
(مسأله 2298) گرودهنده وکسی که مال را گرو میگیرد باید مکلّف و عاقل باشند و کسی آنها را مجبور نکرده باشد و نیز گرودهنده در حال بالغ شدن باید سفیه نباشد یعنی مال خود را در کارهای بیهوده مصرف نکند بلکه اگر به واسطه ورشکستگی یا برای آنکه بعد از بالغ شدن سفیه شده حاکم شرع اورا از تصرّف در اموالش جلوگیری کرده باشد نمیتواند مال خود را گرو بگذارد.
(مساله 2299) انسان مالی را میتواند گرو بگذارد که شرعاً بتواند در آن تصرّف کند و اگر مال کس دیگر را گرو بگذارد، در صورتی صحیح است که صاحب مال بگوید به گرو گذاشتن راضی هستم.
(مساله 2300) چیزی را که گرو میگذارند، باید خرید وفروش آن صحیح باشد، پس اگر شراب ومانند آ نرا گرو بگذارند، درست نیست.
(مساله 2301) استفاده چیزی را که گرو میگذارند، مال کسی است که آن را گرو گذاشته.
(مساله 2302) طلبکار وبدهکار نمیتوانند مالی را که گرو گذاشته، بدون اجازه یکدیگر ملک کسی کنند، مثلاً ببخشند یا بفروشند؛ ولی اگر یکی از آنان آن را ببخشد یا بفروشد، بعد دیگری بگوید راضی هستم اشکال ندارد.
(مساله 2303) اگر طلبکار چیری را که گرو برداشته با اجازۀ بدهکار بفروشد پول آن هم مثل خود مال گرو میباشد. و همچنین است در صورتی که بیاجازۀ او بفروشد و بعد بدهکار امضا کند یا آنکه خود بدهکار آن چیز را با اجازۀ طلبکار بفروشد.
(مساله 2304) اگر موقعی که باید بدهی خود را بدهد طلبکار مطالبه کند و او ندهد، طلبکار میتواند مالی را که گرو برداشته بفروشد و طلب خود را بردارد و باید بقیّه را به بدهکار بدهد؛ ولی اگر به حاکم شرع دسترسی دارد، باید برای فروش آن از حاکم شرع اجازه بگیرد.
(مساله 2305) اگر بدهکار غیراز خانهای که در آن نشسته وچیزهائی مانند اثاثیه خانه محلّ احتیاج او است، چیز دیگری نداشته باشد، طلبکار نمیتواند طلب خود را از مطالبه کند ولی اگر مالی را گرو گذاشته خانه و اثاثیه هم باشد، طلبکار میتواند بفروشد و طلب خود را بردارد.