شرائط نمازِ جمعه

(مساله 3) نماز جمعه تنها توسّط مردان مُنعَقد می‌شود، ولی زنان هم می‌تواند در آن شرکت کنند.

(مساله 4) نماز جمعه باید به جماعت برگزار شود ونمی توان آن را بطورفرادی بجا آورد.

(مساله 5) همه شرائطی که در نماز جمعه معتبر است در نماز جمعه نیز لازم است، مانند نبودن حائل، بالاتر نبودن جای امام، فاصله بیش از حد نداشتن و غیر اینها.[1]

(مسأله 6) همه شرائطی که در امام جماعت لازم است باید در امام جمعه هم باشد مانند عقل، ایمان حلال زادگی و عدالت. ولی امامت کودکان و زنان در نماز جمعه جائز نیست اگر چه در نمازهای دیگر برای خودشان جائز است.

(مسأله 7) بر هر مرد مکلَّف آزاد غیر مسافری که نابینا، بیمار و پیر فرتوت نباشد، نماز جمعه واجب است اَلْبَتَّه درصورتی که فاصله او تا محلّ اقامه جمعه بیش ازدو فرسخ نباشد. بنابراین بر کسانی که فاقِدْ یکی از این شروط باشند حرکت بسوی نماز جمعه بفرض اینکه وجوب تَعْیینی هم داشته باشد، واجب نیست گرچه حضور در آن برایشان هیچ مَشَقَّتی نداشته باشد.

(مسأله 8) کمترین فاصله لازم بین دو نماز جمعه، یک فرسخ است.

(مسأله 9) کمترین عدد لازم برای انعقاد نماز جمعه - 5 نفر- است که باید یکی از آنها امام باشد پس نماز جمعه با کمتر از - 5- نفر واجب نیست و منعقد نمی‌شود ولی اگر - 7 نفر- و بیشتر باشند فضیلت جمعه بیشتر خواهد بود.

(مسأله 10) در صورت وجود شرائط لازم، نماز جمعه بر سَکنه شهرها و شهرکها و حاشیه نشینان آنها و روستائیان، چادر نشینان و بیابان گردهائی که روش زندگی آنها چنین است واجب است.

(مسأله 11) فاقدین شرائط وجوب نماز جمعه اگر اِتّفاقاً در نماز حاضر شوند یا با مَشقّت خود را به آن برسانند نمازشان صحیح است و نماز ظهر بر آنها واجب نیست. همچنین کسانی که با وجودِ باران یا سرمای شدید یا ندشتن پا یا عضو دیگر که موجب مَشقّت و اِسْقاطِ تکلیف نماز جمعه است در نماز جمعه شرکت کرده‌اند، نمازشان صحیح است. اَمّا اگر دیوانه به نماز جمعه بپردازد نمازش صحیح نیست ولی نماز جمعه پسران نابالغ صحیح است گرچه نمی‌توانند مُکَمَّل عدد لازم- 5 نفر- باشند، همانگونه که نمی‌توانند به تنهائی تشکیل نماز جمعه بدهند.

(مسأله 12) مسافر می‌تواند در نماز جمعه شرکت کند و دراین صورت نماز ظهر از او ساقط است. لکِنْ مسافرین به تنهائی (بدون شرکت حاضرین) نمی‌توانند نماز جمعه تشکیل دهند و در این صورت نماز ظهر بر آنها واجب است و نیز مسافر نمی‌تواند مکمّل عدد لازم- 5 نفر- باشد، ولی اگر مسافرین قصد اقامه (ده روز یا بیشتر) بنمایند، می‌توانند نماز جمعه تشکیل دهند.

(مسأله 13) زنان می‌توانند در نماز جمعه شرکت کنند و نمازشان صحیح است و مُجْزی از نماز ظهراست اَمّا به تنهائی (بدون شرکت مردان) نمی‌توانند نماز جمعه تشکیل دهند، چنانکه نمی‌توانند مکمّل عدد لازم - 5 نفر- هم باشند، زیرا نماز جمعه تنها با شرکت مردان منعقد می‌شود.

(مسأله 14) خُنْثی مُشْکله[2] می‌تواند در نماز جمعه شرکت کند، ولی نمی‌تواند مُکَمِّلِ عدد لازم - 5 نفر- یا امام جمعه باشد، پس اگر غیر از او فقط چهار نفر جمع شده باشند، نماز جمعه برگزار نمی‌شود و باید نماز ظهر بخوانند.

 

[1]. از شرائط، موانع، مبطلات، خلل، شک، سهو و غیره به فصل مربوط به نماز جماعت مراجعه شود.

[2]. کسی که مرد یا زن بودنش، اصلاً معلوم نیست.